Ludzie od 100 wieków jedzą chleb. Według archeologów, wiek najstarszego chleba odnalezionego na Krecie szacuje się na ponad 6000 lat. Pierwszym uprawianym przez ludzi zbożem było proso i to właśnie z niego wypiekano ówczesne bochenki. Ziarna zbóż rozcierano na kamieniach, następnie dodawano wodę. Otrzymaną mieszankę wypiekało się na rozżarzonych skałach.
Kolejnym zbożem, z którego wypiekano chleb, była pszenica. Chińczycy doceniali jej właściwości odżywcze – uprawiano ją już przed 5 tysiącami lat.
Początkowo chleb był niewyrośnięty i twardy, przypominał dzisiejsze podpłomyki. Dopiero 4000 lat temu Egipcjanie zaczęli wytwarzać chleb na zakwasie i okazało się, że bochenki są pulchniejsze i smaczniejsze. Ich zasługą jest także pierwszy piec chlebowy. Od tej pory, aż do dziś, zakwas wytwarzany jest w niezmienionej formie, natomiast chleby wypieka się w zmodernizowanych piecach. 
W polskiej tradycji chleb służy do zaspokojenia głodu, jednak ma także znaczenie kulturowe. Jest uważany za symbol dostatku i pomyślności. Natomiast jego brak w świadomości Polaków oznaczał ubóstwo, głód oraz śmierć. Chleb już od najdawniejszych czasów, zajmuje ważne miejsce na naszych stołach. Nieprzypadkowo do dziś ważnych gości witamy chlebem i solą.
Tradycyjny chleb polski, jest to chleb żytni bądź żytnio-pszenny. Proporcje mąk były zmienne, zależały głównie od regionu Polski i ich aktualnych cen. Kiedyś mąka pszenna była dużo droższa od żytniej i uważana była za luksus.
W dzisiejszych czasach trudno mówić o tradycyjnym, polskim chlebie. Od dawna już na polskich stołach obecne są chleby typu włoskiego - ciabatta, focaccia, arabska pita czy też meksykańska tortilla. Każdy z tych produktów jest chlebem. Nie możemy mówić o jedynym, prawdziwym chlebie. Chlebem są także drobne wypieki, na przykład bułka kajzerka, grahamka, a nawet pizza.
Na całym świecie ludzie dzielą się chlebem. Wszystko co ma w swoim składzie dużą ilość mąki, wody i przechodzi proces wypieku możemy śmiało nazywać chlebem. Chlebem są także drobne wypieki, na przykład bułka kajzerka, grahamka, pizza czy podpłomyk z resztek pierogowego ciasta, upieczony na rozgrzanym blacie kaflowej kuchni. W języku niemiecki das Brötchen oznacza bułeczkę, a dosłownie chlebeczek. W języku włoskim chleb, to pane, a bułeczki, to panini, czyli małe chlebki. Chleb niekoniecznie występuje pod postacią dużego bochenka. W zależności od regionu geograficznego, kultury i upodobań lokalnych może różnić się od siebie formą i sposobem wytwarzania.
Jest szeroko rozprzestrzeniony zarówno w sensie geograficznym, jak i historycznym. Znany był już w starożytności, a nawet okresie prehistorycznym. Chleb różnił się zależności od miejsca i czasu, w którym go wytwarzano. Jaskiniowiec piekł na rozgrzanym kamieniu rodzaj placka, ze zgniecionego zboża. Egipcjanie piekli już chleb na zakwasie, Żydzi macę, w świecie arabskim pieczono chleb plackowy, w regionie europejskim w okresie średniowiecza pojawił się już chleb podobny do spożywanego współcześnie.
Pszenny, okrągły placek popularny w krajach Bliskiego Wschodu wyrabiany z mąki, wody i drożdży. Podczas pieczenia ciasto pęcznieje, tworząc kieszonkę na farsz. Podawany najczęściej z pikantnymi sosami.
Wykonywane z mąki, wody, soli i drożdży. Są rodzajem wysuszonego pieczywa pszennego. Zdarza się, że dodaje się do nich przyprawy. Charakterystyczne dla sucharów jest to, że mogą być przechowywane przez długi czas. Do dziś np. w Holandii (państwie morskim) spotykamy w handlu dużo różnego gatunku sucharów.
Pochodzący ze Środkowej Azji płaski chleb drożdżowy, wykonywany z białej mąki. Może być podawany z czosnkniem, sezamem, jagnięciną, serem lub bakaliami. Naan wypiekany jest w kształcie dużej kropli.
Uznawane za symbol Francji, długie i cienkie pieczywo. Zazwyczaj robi się z nich kanapki lub podaje się z masłem i dżemem. Bagietki charakteryzują się chrupiącą skórką i miękkim środkiem.
Pochodzący ze średniowiecza wyrób w kształcie cyfry 8. Według legendy, pewien mnich ulepił precla z resztek ciasta. Pieczywo może mieć posypkę z maku, sezamu lub soli. Obecnie precle, które przed wypiekiem zanurzane są w roztworze sody, są bardzo popularne za naszą zachodnią granicą.
Pszenny wypiek mający postać słodkiego ciasta drożdżowego. Zazwyczaj kształtem przypomina zapleciony warkocz. W zależności od regionu, może być nazywany plecionką, struclą lub kukiełką. Pochodzi z tradycji żydowskiej, zwyczajowo spożywana w czasie szabatu. Jej nazwa wywodzi się z hebrajskiego.
Wypiekany z mąki, wody, czasami z dodatkiem soli. W tradycji żydowskiej chleb ten nazywany jest macą. Może być podawany na słodko, np. z miodem lub dżemem.
Wypiek z ciasta drożdżowego pochodzący z Włoch. Przybiera postać wąskich paluszków podawanych jako dodatek do przekąsek. Dobrze smakuje z oliwkami, szynką parmeńską lub sałatkami.
Chleb pszenny z dużą zawartością oliwy z oliwek. Jest to tradycyjna potrawa kuchni włoskiej, z dodatkiem soli, ziół, suszonych pomidorów czy oliwek. Często podawana jest jako przekąska przed głównym posiłkiem.
Są to tradycyjne, żydowskie wypieki. Bajglem nazywamy drożdżowy wypiek, w formie oponki. Przed wypiekiem uformowany kawałek ciasta obgotowuje się.
Uważany za krakowski symbol wypiek posypany najczęściej makiem, solą lub sezamem. Kształtem przypomina pierścień. Wyrabiany z mieszanki mąki pszennej, tłuszczu, cukru, drożdży, soli i wody. Przed wypiekiem uformowane w pierścień ciasto zostaje obgotowane (stąd nazwa) lub zanurzone w roztworze sody.
Pszenny chleb formowy, o watowatym miękiszu, dzięki czemu po podpieczeniu tost staje się kruchy i delikatny. Wbrew obiegowej opinii nie zawiera więcej substancji dodatkowych niż jego wersje wypiekane w domu przez hobbystów.
Tradycyjny, rustykalny, pszenny chleb włoski. Charakteryzuje się miękiszem o nierównomiernej porowatości oraz chrupiącą skórką.
Specjalny gatunek chleba żytniego razowego. Proces jego wypieku trwa od kilkunastu do 24h. Na Islandii wypieka się go zagrzebując formę wypełnioną ciastem w gorącej ziemi obok gejzera. W niemieckiej tradycji, piec chlebowy po załadunku tego chleba był zamurowywany na czas wypieku.
Cyprian Kamil Norwid
